Επαγγέλματα που χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου

Μεσημέρι Κυριακής ο γανωτζής στα Τρίκαλα 

Μια εικόνα άγνωστη στους νεότερους αλλά πολύ γνώριμη στους παλιότερους, αντικρίσαμε σήμερα το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία του χωριού. Την εικόνα του πλανόδιου γανωτζή, η φωνή του οποίου δεν ακούγεται πια στα χωριά και στις γειτονιές των πόλεων, εδώ και πολλά χρόνια.  
Οι γανωτζήδες ήταν συνήθως γυρολόγοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό και το στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταψιά, τα καζάνια, τα κουτάλια, τα πηρούνια κλπ.  Άλλοι γύριζαν με τα πόδια, άλλοι με τα κάρα ή τα τρίκυκλα και φώναζαν καλώντας τις νοικοκυρές να τους φέρουν τα είδη που χρειάζονταν γάνωμα και έκαναν τη δουλειά τους επί τόπου.
    Τα παλιότερα χρόνια, τα περισσότερα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για τις καθημερινές τους δουλειές και ιδιαίτερα στη μαγειρική ήταν χάλκινα (μπακιρένια). Αυτά με τον καιρό και με τη μεγάλη χρήση οξειδώνονταν και γινόταν επικίνδυνα για δηλητηριάσεις. Έπρεπε λοιπόν να γανωθούν, να περαστεί δηλαδή η επιφάνειά τους για προστασία με ένα ειδικό μέταλλο, το καλάι (κασσίτερος). Ο γανωτζής αφού καθάριζε καλά τα σκεύη, άλειφε το εσωτερικό τους με σπίρτο (υδροχλωρικό οξύ ) και το έτριβε με τριμμένο κεραμίδι ή άμμο. Ύστερα ζέσταινε καλά το χάλκινο σκεύος και έριχνε μέσα το χλωριούχο αμμώνιο για να στρώσει καλύτερα το καλάι. Στη συνέχεια, το σκούπιζε καλά και μετά άπλωνε το λιωμένο καλάι στην επιφάνεια του σκεύους με τη βοήθεια ενός χοντρού βαμβακερού υφάσματος. Στο τέλος το σκούπιζε με καθαρό βαμβάκι για να γυαλίσει. 

Ο γανωτζής μπροστά στο Δημοτικό Σχολείο

Τα τελευταία χρόνια το επάγγελμα του γανωτή τείνει να εξαφανιστεί αφού τα μαγειρικά σκεύη είναι πλέον ανοξείδωτα και δεν χρειάζονται γάνωμα. Σήμερα υπάρχουν ελάχιστοι τεχνίτες στην επαρχία, που υποαπασχολούνται αφού τα εναπομείναντα χρηστικά χάλκινα σκεύη είναι ελάχιστα και τα περισσότερα σκεύη που χρησιμοποιούμε πια είναι ανοξείδωτα βιομηχανικά προϊόντα. 
Έτσι σιγά - σιγά οι νέες συνθήκες τείνουν να εξαφανίσουν το επάγγελμα και μαζί μ' αυτό χάνεται και ο γραφικός γανωτζής.