Toυ Άρη Δαβαράκη
Μα πού θα πάει πια αυτό το πρόβλημα με τα λεφτά παγκοσμίως; Έτσι θα ζήσουμε από δω και μπρός, με τις Standard & Poor΄s και τις Moody’s, τα triple A’s και όλους αυτούς τους οικονομικούς όρους που παπαγαλίζουμε όλοι οι άσχετοι, σχεδόν δυο χρόνια τώρα; Ζαλίστηκα, κουράστηκα, βαρέθηκα. Όλα για τα λεφτά τα κάνουμε και όλο για λεφτά μιλάμε. Γι’ αυτό ήρθαμε σ’ αυτόν πλανήτη, επιβάτες του τόσο τρυφερού αλλά και αρτιότατα εξοπλισμένου αυτού διαστημοπλοίου (για την μήτρα της μάνας μας λέω βεβαίως) που με τόσους κόπους μας ανάστησε και μας έκανε ανθρώπους; Για να μαζεύουμε μπικικίνια και να γινόμαστε δυστυχισμένοι χωρίς αυτά, δυστυχισμένοι γι’ αυτά, δυστυχισμένοι γιατί δεν έχουμε όσα ο γείτονάς μας –ή αυτός ο διάσημος στο περιοδικό lifestyle (ή το αντίστοιχο blog στο διαδίκτυο); Τόσο μεγάλη υπόθεση είναι τελοσπάντων αυτά τα «λεφτά»;
Δεν ζω σε άλλον πλανήτη, μην μπερδευτείτε. Εδώ ζω και εγώ και τραβάω το κουπί που τραβάμε όλοι μας για να επιζήσουμε. ΟΚ. Δεν έχω πρόβλημα μ’ αυτό. Μ’ αρέσουνε και μένα πράγματα που έχουν ένα κόστος, δεν είμαι του αντίσκηνου στην πλατεία Συντάγματος ούτε στον Λευκό Πύργο. Ένα ωραίο δωματιάκι, όσο πιο ωραίο γίνεται, με θέα στον Βόσπορο, τον Σηκουάνα ή και το πάρκο (ας είναι και από το «Plaza» ή από το «Pierre» δεν θα στεναχωρηθώ επ’ αυτού!) πολύ μου αρέσει –και ξέρω ότι κοστίζει ακριβά και
για να το έχω χρειάζονται χρήματα που δεν τα έχω. Αν μπορώ όμως, αν με «παίρνει» και ζοριστώ όσο πρέπει, αν παράγω το αντίτιμο αυτής της μικρής απόλαυσης, πολύ θα το χαρώ ένα ωραίο ταξίδι. Δεν θα μου βγει όμως η ψυχή κατεστραμμένη σαν πατσαβούρα για να απολαύσω αυτές τις «φυτεμένες» στον εγκέφαλό μου πολυτέλειες. Ούτε γι’ αστείο. Ένα μακροβούτι στον Σαρωνικό, εγώ προσωπικά, δεν το κοστολογώ «φθηνότερα» -μου είναι ασύγκριτα πιο πολύτιμο. Αλλά ναι, να δουλέψουμε λοιπόν, ναι, να καλλιεργήσουμε όσο μπορούμε τις ιδιαίτερες ικανότητες μας και την δημιουργικότητα με την οποία η φύση μας προίκισε, να εκμεταλλευτούμε «δια πάν έργον αγαθόν» τις ευκαιρίες που μας δίνονται, βεβαίως ναι, ναι, και πάλι ναι. Να κάνουμε ο καθένας τη δουλειά του (ή τις δουλειές του, αν είμαστε πολυτεχνίτες) για να μπορούμε να ζούμε «καλά» και όπως θέλουμε –βεβαίως! Αλλά τι θα πει στην ουσία «ζω όπως θέλω»; Θα πει ζω με τον τρόπο που με κάνει πιο ευτυχισμένο, πιο πλήρη, τον τρόπο που με βοηθάει να εμπλουτίσω την προσωπικότητά μου με περισσότερες γνώσεις, περισσότερη κατανόηση για τον διπλανό μου και τον βαθύτερο εαυτό μου, περισσότερες δυνατότητες να παράγω έργο χρήσιμο για εμένα τον ίδιον, αλλά και για τους άλλους. Και να σας διευκρινίσω ότι δεν είμαι αρχαίος Σπαρτιάτης, σύγχρονος «χαλασμένος» αστός από την Αλεξάνδρεια (της Αιγύπτου) είμαι. Μεγάλωσα με τις αρχές της καταναλωτικής δυτικής κοινωνίας και αυτό το savoir-faire διδάχτηκα: Να ζω καλά, να αγαπώ το αισθητικό και το (αντικειμενικά) πολύτιμο, απ’ το διαμάντι μέχρι την λογοτεχνία και από της γιαγιάς το παραμύθι μέχρι τα κακομαθημένα κορίτσια κι αγόρια με τα ωραία pull-over. Μ ’αρέσει αυτό που λέει ο Ανδρέας Εμπειρίκος στο «Η σήμερον ως αύριον και ως χθές» που εκδόθηκε από την «Άγρα» στην Αθήνα, το 1984: Aκου τον ήχο σπάζει πέτρες/Και πέφτουνε πεφτάστερα στους στίβους/Στα γήπεδα πηδούν οι μπάλες/Σαν μπάλες ρούγκμπι σαν πεπόνια/Κομψές κυρίες στις κερκίδες/Και κορασίδες με pull-over/Χειροκροτούν κι όλο φωνάζουνε/«Goal! Goal! στα δίχτυα των εχθρών/Όχι ποτέ στα δίχτυα του θανάτου». «Ηχώ» το τιτλοφορεί το ποίημα αυτό που τόσο με έχει επηρεάσει.
Και, βέβαια για να διαβάζεις Εμπειρίκο και να φοράς pull-over, να γράφεις αγγλικά τη λέξη γκολ (Goal!Goal!) χωρίς να φοβάσαι μη σε ματιάξουν τα επαναλαμβανόμενα θαυμαστικά, για να πηγαίνεις παρέα με κομψές κυρίες σε αγώνες «ρούγκμπι» και γενικά για να ξέρεις να απολαύσεις ένα ηλιοβασίλεμα ή μιαν αυγή, σίγουρα δεν διψάς, δεν πεινάς, δεν είσαι άστεγος, ούτε ρακένδυτος μετανάστης που δεν έχει πού την κεφαλήν κλίναι. Είσαι χορτασμένος, αστός ή της αγροτικής υπαίθρου γέννημα-θρέμμα, ή και της αριστοκρατίας ή της εργατικής τάξης που μετεξελίχτηκε και έγινε δύναμη και καθεστώς. Και ακόμα και με άδεια τσέπη την γεύση της πολυτέλειας την ξέρεις γιατί έχεις μάθει ότι μεγαλύτερη πολυτέλεια από μια ανοιχτή αγκαλιά, ένα φιλί, ένα χαμόγελο φαρδύ-πλατύ δεν μπορεί, δεν γίνεται να σου χαριστεί –όσο και να προσπαθήσεις. Έχεις παιδεία ανθρωπιστική και νοιάζεσαι για τα κοινά. Παρακολουθείς τις εξελίξεις. Τοποθετείσαι, εκφράζεσαι, ενίοτε ξιφουλκείς και κραυγάζεις για κάποια «δίκια» που τα θεωρείς αυτονόητα και κεκτημένα από τον Ζαν-Ζάκ Ρουσώ και το Κοινωνικό του Συμβόλαιο ήδη. Δεν κυκλοφορείς βρώμικος ή ξυπόλητος –άρα έχεις λεφτά για σαπούνι και παπούτσια, ωραίες πετσέτες και καθαρά σεντόνια.
Μέχρι εκεί όμως –μην παρανοήσουμε κιόλας. Να το παλέψουμε, να ισορροπήσει η ζυγαριά, να εξαπλωθεί η παιδεία, τα γράμματα, η πρόσβαση στην ηλεκτρονική ζωή και εργασία, οι κοινωνικές παροχές στους αδύναμους, να αγωνιστούμε, να δημιουργήσουμε, να βελτιώσουμε την απόδοσή μας –για να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι όμως, όχι απλώς πιο πλούσιοι. Αν μπορούμε να βγάζουμε λεφτά να τα χρησιμοποιούμε, να τα χαιρόμαστε, να τα επενδύουμε στην έρευνα, την κάθε είδους έρευνα, εκείνη των πανεπιστημιακών εργαστηρίων που σώζει ζωές και προχωράει την ανθρωπότητα και την άλλη έρευνα, την εντός έρευνα, της ψυχής μας την μυστηριώδη έρευνα. Αν περισέψουνε και για καλά ξενοδοχεία, ταξίδια, ωραία αυτοκίνητα και, γενικά, για Gucci, Pucci, Fiorucci, ακόμα καλύτερα.
Αλλά δεν εξαρτάται απ’ αυτά η ευτυχία μας: Και σκοπός της ζωής (σας το θυμίζω γιατί το ξεχνάμε συνεχώς και δεν κάνει) είναι η ευτυχία. Μια συναισθηματική και νοητική πληρότητα δηλαδή που δεν είναι ίδια για όλους μας –και δεν μπορεί να εξαρτάται από κανέναν «Οίκο», όπως και αν τον λενε - Standard& Poor’s ή Moody’s. «Χρωστάμε στη διάρκεια μιας λάμψης την πιθανή ευτυχία μας», λέει ο Ελύτης –που τον συναντάμε πια καθημερινά μέσα στο μετρό της Αθήνας και όλο και πιο ευανάγνωστα γίνονται τα σωθικά του.
Πού θέλω να καταλήξω λοιπόν με όλο αυτό το σουρεαλιστικό παραλήρημα; Θέλω να δηλώσω ότι τους βαρέθηκα όλους αυτούς με τις αξιολογήσεις και τις υποβαθμίσεις και τα χοντρά μαφιόζικα παιχνίδια τους. Υπάρχει ζωή και αλλού ξέρετε κύριοι, δεν αρχίζουν και δεν τελειώνουν όλα στα λογιστικά κέρδη και τις απώλειες.
Δεν ζω σε άλλον πλανήτη, μην μπερδευτείτε. Εδώ ζω και εγώ και τραβάω το κουπί που τραβάμε όλοι μας για να επιζήσουμε. ΟΚ. Δεν έχω πρόβλημα μ’ αυτό. Μ’ αρέσουνε και μένα πράγματα που έχουν ένα κόστος, δεν είμαι του αντίσκηνου στην πλατεία Συντάγματος ούτε στον Λευκό Πύργο. Ένα ωραίο δωματιάκι, όσο πιο ωραίο γίνεται, με θέα στον Βόσπορο, τον Σηκουάνα ή και το πάρκο (ας είναι και από το «Plaza» ή από το «Pierre» δεν θα στεναχωρηθώ επ’ αυτού!) πολύ μου αρέσει –και ξέρω ότι κοστίζει ακριβά και
για να το έχω χρειάζονται χρήματα που δεν τα έχω. Αν μπορώ όμως, αν με «παίρνει» και ζοριστώ όσο πρέπει, αν παράγω το αντίτιμο αυτής της μικρής απόλαυσης, πολύ θα το χαρώ ένα ωραίο ταξίδι. Δεν θα μου βγει όμως η ψυχή κατεστραμμένη σαν πατσαβούρα για να απολαύσω αυτές τις «φυτεμένες» στον εγκέφαλό μου πολυτέλειες. Ούτε γι’ αστείο. Ένα μακροβούτι στον Σαρωνικό, εγώ προσωπικά, δεν το κοστολογώ «φθηνότερα» -μου είναι ασύγκριτα πιο πολύτιμο. Αλλά ναι, να δουλέψουμε λοιπόν, ναι, να καλλιεργήσουμε όσο μπορούμε τις ιδιαίτερες ικανότητες μας και την δημιουργικότητα με την οποία η φύση μας προίκισε, να εκμεταλλευτούμε «δια πάν έργον αγαθόν» τις ευκαιρίες που μας δίνονται, βεβαίως ναι, ναι, και πάλι ναι. Να κάνουμε ο καθένας τη δουλειά του (ή τις δουλειές του, αν είμαστε πολυτεχνίτες) για να μπορούμε να ζούμε «καλά» και όπως θέλουμε –βεβαίως! Αλλά τι θα πει στην ουσία «ζω όπως θέλω»; Θα πει ζω με τον τρόπο που με κάνει πιο ευτυχισμένο, πιο πλήρη, τον τρόπο που με βοηθάει να εμπλουτίσω την προσωπικότητά μου με περισσότερες γνώσεις, περισσότερη κατανόηση για τον διπλανό μου και τον βαθύτερο εαυτό μου, περισσότερες δυνατότητες να παράγω έργο χρήσιμο για εμένα τον ίδιον, αλλά και για τους άλλους. Και να σας διευκρινίσω ότι δεν είμαι αρχαίος Σπαρτιάτης, σύγχρονος «χαλασμένος» αστός από την Αλεξάνδρεια (της Αιγύπτου) είμαι. Μεγάλωσα με τις αρχές της καταναλωτικής δυτικής κοινωνίας και αυτό το savoir-faire διδάχτηκα: Να ζω καλά, να αγαπώ το αισθητικό και το (αντικειμενικά) πολύτιμο, απ’ το διαμάντι μέχρι την λογοτεχνία και από της γιαγιάς το παραμύθι μέχρι τα κακομαθημένα κορίτσια κι αγόρια με τα ωραία pull-over. Μ ’αρέσει αυτό που λέει ο Ανδρέας Εμπειρίκος στο «Η σήμερον ως αύριον και ως χθές» που εκδόθηκε από την «Άγρα» στην Αθήνα, το 1984: Aκου τον ήχο σπάζει πέτρες/Και πέφτουνε πεφτάστερα στους στίβους/Στα γήπεδα πηδούν οι μπάλες/Σαν μπάλες ρούγκμπι σαν πεπόνια/Κομψές κυρίες στις κερκίδες/Και κορασίδες με pull-over/Χειροκροτούν κι όλο φωνάζουνε/«Goal! Goal! στα δίχτυα των εχθρών/Όχι ποτέ στα δίχτυα του θανάτου». «Ηχώ» το τιτλοφορεί το ποίημα αυτό που τόσο με έχει επηρεάσει.
Και, βέβαια για να διαβάζεις Εμπειρίκο και να φοράς pull-over, να γράφεις αγγλικά τη λέξη γκολ (Goal!Goal!) χωρίς να φοβάσαι μη σε ματιάξουν τα επαναλαμβανόμενα θαυμαστικά, για να πηγαίνεις παρέα με κομψές κυρίες σε αγώνες «ρούγκμπι» και γενικά για να ξέρεις να απολαύσεις ένα ηλιοβασίλεμα ή μιαν αυγή, σίγουρα δεν διψάς, δεν πεινάς, δεν είσαι άστεγος, ούτε ρακένδυτος μετανάστης που δεν έχει πού την κεφαλήν κλίναι. Είσαι χορτασμένος, αστός ή της αγροτικής υπαίθρου γέννημα-θρέμμα, ή και της αριστοκρατίας ή της εργατικής τάξης που μετεξελίχτηκε και έγινε δύναμη και καθεστώς. Και ακόμα και με άδεια τσέπη την γεύση της πολυτέλειας την ξέρεις γιατί έχεις μάθει ότι μεγαλύτερη πολυτέλεια από μια ανοιχτή αγκαλιά, ένα φιλί, ένα χαμόγελο φαρδύ-πλατύ δεν μπορεί, δεν γίνεται να σου χαριστεί –όσο και να προσπαθήσεις. Έχεις παιδεία ανθρωπιστική και νοιάζεσαι για τα κοινά. Παρακολουθείς τις εξελίξεις. Τοποθετείσαι, εκφράζεσαι, ενίοτε ξιφουλκείς και κραυγάζεις για κάποια «δίκια» που τα θεωρείς αυτονόητα και κεκτημένα από τον Ζαν-Ζάκ Ρουσώ και το Κοινωνικό του Συμβόλαιο ήδη. Δεν κυκλοφορείς βρώμικος ή ξυπόλητος –άρα έχεις λεφτά για σαπούνι και παπούτσια, ωραίες πετσέτες και καθαρά σεντόνια.
Μέχρι εκεί όμως –μην παρανοήσουμε κιόλας. Να το παλέψουμε, να ισορροπήσει η ζυγαριά, να εξαπλωθεί η παιδεία, τα γράμματα, η πρόσβαση στην ηλεκτρονική ζωή και εργασία, οι κοινωνικές παροχές στους αδύναμους, να αγωνιστούμε, να δημιουργήσουμε, να βελτιώσουμε την απόδοσή μας –για να γίνουμε πιο ευτυχισμένοι όμως, όχι απλώς πιο πλούσιοι. Αν μπορούμε να βγάζουμε λεφτά να τα χρησιμοποιούμε, να τα χαιρόμαστε, να τα επενδύουμε στην έρευνα, την κάθε είδους έρευνα, εκείνη των πανεπιστημιακών εργαστηρίων που σώζει ζωές και προχωράει την ανθρωπότητα και την άλλη έρευνα, την εντός έρευνα, της ψυχής μας την μυστηριώδη έρευνα. Αν περισέψουνε και για καλά ξενοδοχεία, ταξίδια, ωραία αυτοκίνητα και, γενικά, για Gucci, Pucci, Fiorucci, ακόμα καλύτερα.
Αλλά δεν εξαρτάται απ’ αυτά η ευτυχία μας: Και σκοπός της ζωής (σας το θυμίζω γιατί το ξεχνάμε συνεχώς και δεν κάνει) είναι η ευτυχία. Μια συναισθηματική και νοητική πληρότητα δηλαδή που δεν είναι ίδια για όλους μας –και δεν μπορεί να εξαρτάται από κανέναν «Οίκο», όπως και αν τον λενε - Standard& Poor’s ή Moody’s. «Χρωστάμε στη διάρκεια μιας λάμψης την πιθανή ευτυχία μας», λέει ο Ελύτης –που τον συναντάμε πια καθημερινά μέσα στο μετρό της Αθήνας και όλο και πιο ευανάγνωστα γίνονται τα σωθικά του.
Πού θέλω να καταλήξω λοιπόν με όλο αυτό το σουρεαλιστικό παραλήρημα; Θέλω να δηλώσω ότι τους βαρέθηκα όλους αυτούς με τις αξιολογήσεις και τις υποβαθμίσεις και τα χοντρά μαφιόζικα παιχνίδια τους. Υπάρχει ζωή και αλλού ξέρετε κύριοι, δεν αρχίζουν και δεν τελειώνουν όλα στα λογιστικά κέρδη και τις απώλειες.
protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου