.jpg)
Το τοπικό έθιμο των Φώτων όπως αυτό λάμβανε χώρα στο Μεγάλο Μοναστήρι της Ανατολικής Ρωμυλίας ξεκινούσε από την προπαραμονή της μεγάλης γιορτής!
Το βράδυ της προπαραμονής των Φώτων σήμαινε ο παππάς την καμπάνα της εκκλησιάς κι όλοι οι χωριανοί μαζεύονταν για να λάβουν μέρος στον Εσπερινό. Όταν τελείωνε με το καλό η λειτουργία ο ιερέας κατευθυνόταν προς τον Αϊ Δήμο (το ιερό) και μέσα σ΄ ένα μπραγατσιούδι (κάτι σα κανάτα από μέταλλο) γεμάτη νερό εναπόθετε το σταυρό ! Ο σταυρός θα έμενε εκεί μέχρι την άλλη μέρα το πρωί όπου θα ξαναγινόταν η λειτουργία .
Την παραμονή των Φώτων οι καμπάνες αντηχούσαν ξανά σ΄ ολόκληρο το χωριό καλώντας τους πιστούς στην εκκλησιά ! Όλοι φορώντας τα γιορτινά τους ρούχα έσπευδαν να παρακολουθήσουν τη λειτουργία η οποία κρατούσε έως και τις 10 το πρωί περίπου . Στο τέλος της λειτουργίας ο παππάς έβγαζε το σταυρό μέσ' απ' το νερό κι όλοι αδημονούσαν για το αν το νερό μέσα στο κανάτι είχε παγώσει ! Το έθιμο πρόσταζε πως όσο περισσότερο είχε παγώσει το νερό που είχε παραμείνει ο σταυρός μέσα τόσο περισσότερη αναμένονταν κι η καλοτυχία , η καλή υγεία και η ευδαιμονία για όλους τους κατοίκους του χωριού.
Μετά την τέλεση της λειτουργίας τα παλικάρια έπαιρναν όλες τις εικόνες από την εκκλησιά και έβγαιναν στα όρια του χωριού
σχηματίζοντας ένα κύκλο γύρω απ αυτό ! Αφού λοιπόν το περικύκλωναν σήκωναν τα χέρια κρατώντας τις εικόνες ψηλά κι αναφωνούσαν δυνατά πολλές φορές « ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ ..ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ» !!!
Την ίδια ώρα ο παππάς γυρνούσε κάθε σπίτι και το ράντιζε με την ευλογία του σταυρού ώστε να φύγουν τα κακά πνεύματα!
Ύστερα όλοι μαζί κατευθύνονταν στην κεντρική πλατεία του χωριού όπου βρισκόταν η μεγάλη βρύση (τσουσμές) (απ όπου όλο το χωριό προμηθευόταν νερό). Εκεί είχαν ήδη τοποθετηθεί τραπέζια όπου τα παλικάρια τοποθετούσαν τις εικόνες που είχαν πάρει από την εκκλησία .Τώρα ήταν η σειρά των κοριτσιών ! Αυτά γέμιζαν τα μπακίρια, (στάμνες συνήθως όμως τσίγκινες και μεγάλες) που είχε φέρει η καθεμιά από το σπίτι της , με νερό και τις τοποθετούσαν σε σειρά τη μια δίπλα στην άλλη . Ο ιερέας πρώτα ράντιζε τα μπακίρια με το νερό των κοριτσιών και μετά ξανά όλο τον κόσμο που παρακολουθούσε . Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως όλοι περίμεναν πια θα ήταν κείνη που με ζήλο θα σήκωνε στον ώμο της πρώτη το βαρύ μπακίρι με το νερό ! Οι επευφημίες που λάμβανε ήταν κάτι το αναμενόμενο.
Είχε ήδη μεσημεριάσει αλλά το έθιμο θα συνεχιζόταν με τραγούδια και χορό έως το βασίλεμα του ηλίου στην κεντρική πλατεία .
Το έθιμο αυτό έχει μείνει μια γλυκιά ανάμνηση καθώς από τότε που ως πρόσφυγες Μοναστηριώτες ήρθαν στην μητέρα Ελλάδα αυτό δυστυχώς δε συνεχίστηκε ! Μόνο στο χωριό που εγκαταστάθηκαν πρώτα σαν ήλθαν , στο παληχώρι (το οποίο ισοπεδώθηκε από το σεισμό του 1954) υπάρχουν αναφορές ότι ακόμα διατηρούνταν .
Ευχή θα ήταν πολλά απ΄αυτά τα έθιμα της παράδοσής μας κάποια στιγμή να τα γνωρίσουμε αλλά και όσο αυτό είναι εφικτό να τα αναβιώνουμε . Η παράδοση διδάσκει και πάνω απ΄όλα την ομόνοια και τη σύμπνοια μεταξύ των μελών μιας τοπικής κοινωνίας.
http://neomonastiriotes.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου