Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Νέο θεσμικό πλαίσιο και Συνεταιρισμοί

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Αγγελιοφόρο και το αναδημοσιεύουμε από pliroforiodotis.gr


Του Κώστα Σκανδαλίδη

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει το σημαντικό ρόλο των υγιών συνεταιριστικών οργανώσεων στην αγροτική οικονομία και στην ενίσχυση του εισοδήματος των μικρομεσαίων αγροτών.

Όμως τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι διαπίστωναν την αναγκαιότητα να αλλάξει κάτι στο σύνολο της συνεταιριστικής κίνησης στη χώρα.

Είναι αλήθεια ότι υπάρχει γενική παρανόηση του θεσμικού ρόλου των συνεταιρισμών. Αντί για συλλογικό επιχειρηματικό όργανο της κοινωνικής οικονομίας εκλαμβάνονταν από πολλούς σαν προέκταση του κράτους και δίκτυο παροχών, με αποτέλεσμα όταν οι παροχές στέρευαν, οι αγρότες να γυρίζουν την πλάτη στους συνεταιρισμούς.

Πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις διέκοψαν την παραγωγική τους διαδικασία, αγορές χάθηκαν, με αποτέλεσμα αρκετές ανθούσες μέχρι πριν από λίγα χρόνια οργανώσεις να οδηγηθούν σε οικονομική απαξίωση ή να βρίσκονται σήμερα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

Η μεγαλύτερη ζημιά όμως των αγροτικών συνεταιρισμών εντοπίζεται στην εικόνα που σχημάτισε η κοινωνία γι' αυτούς. Για το μέσο πολίτη είναι εδραιωμένη πεποίθηση ότι οι συνεταιρισμοί είναι συνώνυμοι της επιχειρηματικής αποτυχίας, εξαρτώμενοι από τον κρατικό προϋπολογισμό, οι οποίοι επιβιώνουν μόνο με ενισχύσεις και επιδοτήσεις.

Αυτό σαν καθολική άποψη είναι άδικη και επιβάλλεται με κάθε τρόπο να ανατραπεί.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς επιδιώκει να ανατρέψει την κατάσταση αυτή, να ενθαρρύνει τις δυνάμεις που συνεπείς στη συνεταιριστική ιδέα έχουν τη θέληση και δύναμη να διευρύνουν τις δραστηριότητές τους, αλλά κυρίως φιλοδοξεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε να αναδειχθούν νέες δυνάμεις, ικανές να ανατρέψουν δημιουργικά μια απαξιωμένη κατάσταση που οδηγεί μαθηματικά σε μαρασμό έναν συνταγματικά κατοχυρωμένο θεσμό.

Υπάρχουν σήμερα πολλές ανθούσες συνεταιριστικές οργανώσεις με μεγάλους τζίρους, με εμπορική εξωστρέφεια και με ικανοποιημένους συνεταίρους. Ετσι θέλουμε να μετεξελιχθούν όλοι οι συνεταιρισμοί.

Η πρώτη φάση υλοποίησης του νόμου 4015 ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 21/12/2011 με την καταγραφή για πρώτη φορά στο Μητρώο Συνεταιρισμών πρώτου και δεύτερου βαθμού.

Η εγγραφή στο Μητρώο πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονικά και χωρίς ουσιαστικές δυσκολίες, δημιουργώντας μια αξιόπιστη βάση δεδομένων για περαιτέρω ανάλυση και αξιοποίηση των στοιχείων από τη νεοσύστατη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Εποπτική Αρχή.

Με την πρώτη επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι από τις 109 Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών που εμφάνισαν ότι έχουν ως μέλη τους 6.000 περίπου πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς, πραγματοποίησαν αίτηση εγγραφής περίπου 3.400, αλλά δυστυχώς μόνον 1.047 από αυτούς έχουν αξιόλογο θετικό κύκλο εργασιών. Οι υπόλοιποι είναι ανενεργοί συνεταιρισμοί χωρίς καμία δραστηριότητα.

Τα φυσικά μέλη των ενεργών συνεταιρισμών δεν ξεπερνούν τις 195.248, γεγονός που μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι από τους συνολικά 700.000 φερόμενους ως συνεταιρισμένους αγρότες, οι 500.000 είναι μέλη ανενεργών συνεταιρισμών.

Τα μέλη αυτά, παρόλο που προέρχονταν από ανύπαρκτους στην ουσία συνεταιρισμούς, χωρίς πολλές φορές ΑΦΜ ή εκλεγμένες διοικήσεις, είχαν το δικαίωμα του «εκλέγειν» και «εκλέγεσθαι» σε άλλες υπερκείμενες οικονομικά ενεργές συνεταιριστικές οργανώσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στην ουσία φαίνεται να υπήρχε για αρκετά χρόνια μεγάλη αταξία στη βασική αρχή της δημοκρατικής διοίκησης των συνεταιρισμών. Επίσης εντοπίζεται έλλειψη πραγματικού ενδιαφέροντος για την τύχη του θεσμού, αφού τα μέλη αυτά δεν είχαν καμία δεσμευτική σχέση με το συνεταιρισμό.

Ο μικρός και ανίσχυρος οικονομικά παραγωγός, που επιζητεί τη δική του ευημερία στο πλαίσιο της δράσης των αγροτικών συνεταιρισμών, δεν μπορεί ούτε δικαιούται να παραμένει απαθής θεατής μπροστά σε αυτήν την κατάσταση.

Επιβάλλεται να δραστηριοποιηθεί, να καταβάλει την αναγκαία καταστατικά προβλεπόμενη προσπάθεια για να καρπωθεί τελικά ως ενεργός συνιδιοκτήτης τα ευεργετήματα που θα παραχθούν.

Οι συνεταιρισμοί είναι εκφάνσεις της συλλογικής ισχύος και της αμοιβαίας ευθύνης και ως τέτοιοι πρέπει να λειτουργούν και να παράγουν αποτελέσματα με την ολόπλευρη συμμετοχή και υποστήριξη των μελών τους, διαφορετικά καθίστανται κεφαλαιουχικές εμπορικές εταιρίες ή καταφύγια βολεμένων λαθρεπιβατών της συνεταιριστικής ιδέας.

Όλοι οι ενεργοί συνεταιρισμοί πρέπει να προσηλωθούν αταλάντευτα στον ορθό κοινωνικοοικονομικό τους ρόλο, προκειμένου να επιτελέσουν το σκοπό τους, ειδικά τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, αφού είναι οι μόνες επιχειρήσεις που επιβιώνουν σε περιόδους οικονομικής κρίσης και βοηθούν αποτελεσματικά τα μέλη που τους εμπιστεύονται.

Δεν υπάρχουν σχόλια: