Στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου για τις αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας
![]()
Τριετείς σπουδές στα πανεπιστήμια και μάλιστα απαραίτητη γνώση τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας για τη λήψη πτυχίου, θεσμοθετούνται με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ακόμη από το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 παύει η διανομή των διδακτικών συγγραμμάτων με δαπάνες του Δημοσίου! Οι φοιτητές θα προμηθεύονται τα συγγράμματά τους από το Διαδίκτυο, όπου και θα βρίσκουν τις αναλυτικές σημειώσεις των διδασκόντων τους. Παράλληλα ιδρύονται επώνυμες Εδρες στα Ιδρύματα, για την αναζήτηση επιπλέον χρηματοδότησης. Επίσης προβλέπονται σπουδές σε ξένες γλώσσες, αλλαγές στην εκλογή των συμβουλίων αλλά και στην αξιολόγηση των καθηγητών.
Ο νέος νόμος αλλάζει το στάτους κβο και για τους «αιώνιους» φοιτητές, δεν αναφέρεται στο άσυλο και αφήνει, ουσιαστικά, στην ακαδημαϊκή κοινότητα «τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας», προβλέπει συγχωνεύσεις ή και κατάργηση σχολών και τμημάτων, εκλογή πρύτανη μετά από διεθνή διαγωνισμό αλλά και μεγάλες αλλαγές στη χρηματοδότηση, η οποία θα βασίζεται εν πολλοίς στους ενεργούς φοιτητές.
Αναλυτικά, προβλέπονται στον νέο Νόμο - Πλαίσιο:
Αιώνιοι φοιτητές
- Δύο κατηγορίες φοιτητών στα πανεπιστήμια. Οι ενεργοί που εγγράφονται κανονικά και δεν έχουν υπερβεί τα ενδεικτικά έτη σπουδών του προγράμματος που παρακολουθούν συν 2 έτη και οι μερικής φοίτησης (π. χ. εργαζόμενοι) με χρόνο σπουδών διπλάσιο του ενδεικτικού για το πρόγραμμα που παρακολουθούν.
- Αν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή.
- Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης.
Ασυλο
- Δεν αναφέρονται σε κανένα σημείο του νόμου οι λέξεις «ακαδημαϊκό άσυλο». Αντ’ αυτού αναφέρεται ότι στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία
καθώς και η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, υπεύθυνος για την τήρηση των οποίων είναι ο πρύτανης. Με τον οργανισμό κάθε ιδρύματος ορίζεται η διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας.
- Βασική ακαδημαϊκή μονάδα των πανεπιστημίων είναι η Σχολή, ενώ καταργούνται τα πανεπιστημιακά τμήματα. Η Σχολή οργανώνει προγράμματα σπουδών, αναθέτει την υλοποίησή τους σε ομάδες διδασκόντων και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία, κατά τα οριζόμενα στον Οργανισμό του ιδρύματος.
Καλλικράτης άμεσα!
- Οι βάσεις για την κατάργηση και το κλείσιμο πανεπιστημιακών τμημάτων «μπαίνουν» με το νέο νομοσχέδιο κι εντάσσονται στο σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας. Οπως αναφέρεται σ’ αυτό «η ίδρυση, κατάργηση, κατάτμηση ή συγχώνευση σχολών και ιδρυμάτων σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να είναι σύμφωνες με τις ανάγκες και δυνατότητες της εθνικής οικονομίας και τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό. Απαγορεύεται η μεταστέγαση ιδρύματος ή σχολής εκτός της έδρας τους, καθώς και η μεταφορά της στην Αθήνα». Αναφέρεται ακόμη ότι τα «Α. Ε. Ι. που προκύπτουν από συγχώνευση σύμφωνα με το άρθρο αυτό, υπεισέρχονται αυτοδικαίως από την έναρξη λειτουργίας τους και χωρίς άλλη διατύπωση σε όλα τα ενοχικά και εμπράγματα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των Α. Ε. Ι. Σε περίπτωση κατάτμησης ή κατάργησης ιδρύματος, τα θέματα της παρούσας παραγράφου ρυθμίζονται με το σχετικό προεδρικό διάταγμα».
Διοίκηση Ιδρύματος
- Συμβούλιο Ιδρύματος, αποτελούμενο από 15 μέλη (9 σε μικρά ιδρύματα). Επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη, επτά εξωπανεπιστημιακά και ένας εκπρόσωπος των φοιτητών. Ο πρόεδρος, ο αναπληρωτής πρόεδρος και τα λοιπά εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου εκλέγονται από τα εσωτερικά μέλη, με φανερή ψηφοφορία και αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων.
- Μετά από διεθνή διαγωνισμό, ο πρύτανης εκλέγεται με φανερή ψηφοφορία, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του Συμβουλίου.
- Η θητεία του πρύτανη μπορεί να ανανεωθεί μία φορά με απόφαση του Συμβουλίου, με τη διαδικασία της προηγούμενης περίπτωσης. Δεν επιτρέπεται η άσκηση καθηκόντων πρύτανη από το ίδιο πρόσωπο για τρεις συνεχείς θητείες.
- Η ίδια διαδικασία τηρείται στους κοσμήτορες Σχολών.
Αξιολόγηση
- Σε κάθε Ιδρυμα υπεύθυνη για την αξιολόγηση είναι η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (που υπήρχε ήδη όμως από τον προηγούμενο Νόμο και σε ελάχιστα Ιδρύματα ιδρύθηκε).
- Οι αναπληρωτές καθηγητές των Α. Ε. Ι., των οποίων η υπηρεσία έχει υπερβεί τα οκτώ έτη, καθώς και οι καθηγητές πρώτης βαθμίδας αξιολογούνται κάθε πέντε χρόνια ως προς το ερευνητικό, εκπαιδευτικό, διδακτικό και επιστημονικό έργο τους από επιτροπές αξιολόγησης. Η αξιολόγηση των ως άνω καθηγητών των Πανεπιστημίων και των Τ. Ε. Ι. πραγματοποιείται από επιτροπές που αποτελούνται από πέντε καθηγητές πρώτης βαθμίδας άλλων Πανεπιστημίων ή Τ. Ε. Ι. αντίστοιχα, του εσωτερικού και του εξωτερικού.
- Σε περιπτώσεις εξαιρετικά αρνητικής αξιολόγησης μόνιμων καθηγητών, είναι δυνατόν, με απόφαση που λαμβάνεται από την οικεία κοσμητεία κατόπιν εισήγησης του κοσμήτορα, να μην τους επιτρέπεται εφεξής: α) να συμμετέχουν σε επιτροπές επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών, β) να διδάσκουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα και γ) να επιβλέπουν και να εξετάζουν διδακτορικές διατριβές. Στις περιπτώσεις αυτές η διαδικασία αξιολόγησης επαναλαμβάνεται το αργότερο σε τρία έτη, εκτός αν ο καθηγητής ζητήσει να αξιολογηθεί νωρίτερα.
- «Συμβόλαια» προβλέπονται με καθηγητές του εξωτερικού που μπορούν να διδάξουν σε πανεπιστήμια της Ελλάδος.
- Καταργούνται οι λέκτορες και η μονιμοποίηση πανεπιστημιακών γίνεται στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία ύστερα από κρίση.
- Σπουδές σε 3 κύκλους (τριετής ο πρώτος εάν το επιλέξουν τα Ιδρυματα, 5 έτη με τις μεταπτυχιακές σπουδές και 8 με τις διδακτορικές).
- Εκλογές καθηγητών. Η επιλογή και η εξέλιξη των καθηγητών όλων των βαθμίδων γίνεται από ειδικές επιτροπές, οι οποίες απαρτίζονται από επτά καθηγητές, ή και αναπληρωτές καθηγητές σε περίπτωση κρίσης για τις βαθμίδες του επίκουρου ή αναπληρωτή, με έργο ίδιο ή συναφές με εκείνο της υπό πλήρωση θέσης ή του υπό εξέλιξη καθηγητή αντίστοιχα. Τουλάχιστον τρία από τα μέλη της επιτροπής επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών είναι είτε καθηγητές άλλου Α. Ε. Ι. της ημεδαπής και ομοταγούς Α. Ε. Ι. του εξωτερικού είτε αντίστοιχης βαθμίδας ερευνητές ερευνητικού ιδρύματος της αλλοδαπής.
Χρηματοδότηση
- Ιδρύεται νομικό πρόσωπο Ιδιωτικού δικαίου με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας για την αξιοποίηση των οικονομικών των ΑΕΙ (αξιοποίηση περιουσίας, κονδύλια και ερευνητικά προγράμματα). Η δημόσια χρηματοδότηση θα συνεχίσει να κατανέμεται ως σήμερα με κριτήρια όμως τους ενεργούς φοιτητές και το μέγεθος του κάθε ιδρύματος, ενώ «μπόνους» θα δίνονται σε περιπτώσεις αυξημένων επιδόσεων.
- Αν δεν καταρτιστούν 4ετείς προγραμματικές συμφωνίες από Ιδρύματα με την Πολιτεία (προβλέπεται από προηγούμενο νόμο), θα αναστέλλεται η χρηματοδότησή τους.
Ο νέος νόμος αλλάζει το στάτους κβο και για τους «αιώνιους» φοιτητές, δεν αναφέρεται στο άσυλο και αφήνει, ουσιαστικά, στην ακαδημαϊκή κοινότητα «τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας», προβλέπει συγχωνεύσεις ή και κατάργηση σχολών και τμημάτων, εκλογή πρύτανη μετά από διεθνή διαγωνισμό αλλά και μεγάλες αλλαγές στη χρηματοδότηση, η οποία θα βασίζεται εν πολλοίς στους ενεργούς φοιτητές.
Αναλυτικά, προβλέπονται στον νέο Νόμο - Πλαίσιο:
Αιώνιοι φοιτητές
- Δύο κατηγορίες φοιτητών στα πανεπιστήμια. Οι ενεργοί που εγγράφονται κανονικά και δεν έχουν υπερβεί τα ενδεικτικά έτη σπουδών του προγράμματος που παρακολουθούν συν 2 έτη και οι μερικής φοίτησης (π. χ. εργαζόμενοι) με χρόνο σπουδών διπλάσιο του ενδεικτικού για το πρόγραμμα που παρακολουθούν.
- Αν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή.
- Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης.
Ασυλο
- Δεν αναφέρονται σε κανένα σημείο του νόμου οι λέξεις «ακαδημαϊκό άσυλο». Αντ’ αυτού αναφέρεται ότι στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία
καθώς και η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, υπεύθυνος για την τήρηση των οποίων είναι ο πρύτανης. Με τον οργανισμό κάθε ιδρύματος ορίζεται η διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας.
- Βασική ακαδημαϊκή μονάδα των πανεπιστημίων είναι η Σχολή, ενώ καταργούνται τα πανεπιστημιακά τμήματα. Η Σχολή οργανώνει προγράμματα σπουδών, αναθέτει την υλοποίησή τους σε ομάδες διδασκόντων και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία, κατά τα οριζόμενα στον Οργανισμό του ιδρύματος.
Καλλικράτης άμεσα!
- Οι βάσεις για την κατάργηση και το κλείσιμο πανεπιστημιακών τμημάτων «μπαίνουν» με το νέο νομοσχέδιο κι εντάσσονται στο σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας. Οπως αναφέρεται σ’ αυτό «η ίδρυση, κατάργηση, κατάτμηση ή συγχώνευση σχολών και ιδρυμάτων σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να είναι σύμφωνες με τις ανάγκες και δυνατότητες της εθνικής οικονομίας και τον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό. Απαγορεύεται η μεταστέγαση ιδρύματος ή σχολής εκτός της έδρας τους, καθώς και η μεταφορά της στην Αθήνα». Αναφέρεται ακόμη ότι τα «Α. Ε. Ι. που προκύπτουν από συγχώνευση σύμφωνα με το άρθρο αυτό, υπεισέρχονται αυτοδικαίως από την έναρξη λειτουργίας τους και χωρίς άλλη διατύπωση σε όλα τα ενοχικά και εμπράγματα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των Α. Ε. Ι. Σε περίπτωση κατάτμησης ή κατάργησης ιδρύματος, τα θέματα της παρούσας παραγράφου ρυθμίζονται με το σχετικό προεδρικό διάταγμα».
Διοίκηση Ιδρύματος
- Συμβούλιο Ιδρύματος, αποτελούμενο από 15 μέλη (9 σε μικρά ιδρύματα). Επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη, επτά εξωπανεπιστημιακά και ένας εκπρόσωπος των φοιτητών. Ο πρόεδρος, ο αναπληρωτής πρόεδρος και τα λοιπά εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου εκλέγονται από τα εσωτερικά μέλη, με φανερή ψηφοφορία και αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων.
- Μετά από διεθνή διαγωνισμό, ο πρύτανης εκλέγεται με φανερή ψηφοφορία, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του Συμβουλίου.
- Η θητεία του πρύτανη μπορεί να ανανεωθεί μία φορά με απόφαση του Συμβουλίου, με τη διαδικασία της προηγούμενης περίπτωσης. Δεν επιτρέπεται η άσκηση καθηκόντων πρύτανη από το ίδιο πρόσωπο για τρεις συνεχείς θητείες.
- Η ίδια διαδικασία τηρείται στους κοσμήτορες Σχολών.
Αξιολόγηση
- Σε κάθε Ιδρυμα υπεύθυνη για την αξιολόγηση είναι η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (που υπήρχε ήδη όμως από τον προηγούμενο Νόμο και σε ελάχιστα Ιδρύματα ιδρύθηκε).
- Οι αναπληρωτές καθηγητές των Α. Ε. Ι., των οποίων η υπηρεσία έχει υπερβεί τα οκτώ έτη, καθώς και οι καθηγητές πρώτης βαθμίδας αξιολογούνται κάθε πέντε χρόνια ως προς το ερευνητικό, εκπαιδευτικό, διδακτικό και επιστημονικό έργο τους από επιτροπές αξιολόγησης. Η αξιολόγηση των ως άνω καθηγητών των Πανεπιστημίων και των Τ. Ε. Ι. πραγματοποιείται από επιτροπές που αποτελούνται από πέντε καθηγητές πρώτης βαθμίδας άλλων Πανεπιστημίων ή Τ. Ε. Ι. αντίστοιχα, του εσωτερικού και του εξωτερικού.
- Σε περιπτώσεις εξαιρετικά αρνητικής αξιολόγησης μόνιμων καθηγητών, είναι δυνατόν, με απόφαση που λαμβάνεται από την οικεία κοσμητεία κατόπιν εισήγησης του κοσμήτορα, να μην τους επιτρέπεται εφεξής: α) να συμμετέχουν σε επιτροπές επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών, β) να διδάσκουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα και γ) να επιβλέπουν και να εξετάζουν διδακτορικές διατριβές. Στις περιπτώσεις αυτές η διαδικασία αξιολόγησης επαναλαμβάνεται το αργότερο σε τρία έτη, εκτός αν ο καθηγητής ζητήσει να αξιολογηθεί νωρίτερα.
- «Συμβόλαια» προβλέπονται με καθηγητές του εξωτερικού που μπορούν να διδάξουν σε πανεπιστήμια της Ελλάδος.
- Καταργούνται οι λέκτορες και η μονιμοποίηση πανεπιστημιακών γίνεται στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία ύστερα από κρίση.
- Σπουδές σε 3 κύκλους (τριετής ο πρώτος εάν το επιλέξουν τα Ιδρυματα, 5 έτη με τις μεταπτυχιακές σπουδές και 8 με τις διδακτορικές).
- Εκλογές καθηγητών. Η επιλογή και η εξέλιξη των καθηγητών όλων των βαθμίδων γίνεται από ειδικές επιτροπές, οι οποίες απαρτίζονται από επτά καθηγητές, ή και αναπληρωτές καθηγητές σε περίπτωση κρίσης για τις βαθμίδες του επίκουρου ή αναπληρωτή, με έργο ίδιο ή συναφές με εκείνο της υπό πλήρωση θέσης ή του υπό εξέλιξη καθηγητή αντίστοιχα. Τουλάχιστον τρία από τα μέλη της επιτροπής επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών είναι είτε καθηγητές άλλου Α. Ε. Ι. της ημεδαπής και ομοταγούς Α. Ε. Ι. του εξωτερικού είτε αντίστοιχης βαθμίδας ερευνητές ερευνητικού ιδρύματος της αλλοδαπής.
Χρηματοδότηση
- Ιδρύεται νομικό πρόσωπο Ιδιωτικού δικαίου με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας για την αξιοποίηση των οικονομικών των ΑΕΙ (αξιοποίηση περιουσίας, κονδύλια και ερευνητικά προγράμματα). Η δημόσια χρηματοδότηση θα συνεχίσει να κατανέμεται ως σήμερα με κριτήρια όμως τους ενεργούς φοιτητές και το μέγεθος του κάθε ιδρύματος, ενώ «μπόνους» θα δίνονται σε περιπτώσεις αυξημένων επιδόσεων.
- Αν δεν καταρτιστούν 4ετείς προγραμματικές συμφωνίες από Ιδρύματα με την Πολιτεία (προβλέπεται από προηγούμενο νόμο), θα αναστέλλεται η χρηματοδότησή τους.
tovima.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου